بازگشت بورس از اوج
دنیای اقتصاد- عاطفه چوپان : بازار سهام روز گذشته با عقب‌نشینی قابل‌توجهی روبه‌رو شد؛ شاخص کل شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران با افت حدود ۴۱هزار واحد (معادل حدود ۱.۲۶درصد) به محدوده ۳میلیون و ۲۲۴هزار واحد رسید.
بازگشت بورس از اوج
شاخص هم‌وزن نیز کاهش داشت و به حدود ۹۲۸هزار و ۷۳۴ واحد رسید. ارزش معاملات خرد در حدود ۱۳هزار و ۸۳۱میلیارد تومان گزارش شده و خروج پول حقیقی نیز با عددی نزدیک به ۲هزار میلیارد تومان همراه بود. با این تصویر، پرسش این است: چه عواملی دقیقا پشت این افت هستند؟
سیو سود؛ محور اصلی
آنچه اکنون بیش از همه در بازار دیده می‌شود، استراتژی «شناسایی سود» از سوی فعالان است. یعنی نه لزوما خبر جدید منفی، بلکه پس از رشد قابل‌توجه اخیر بازار، بسیاری از سهامداران تصمیم گرفته‌اند سود خود را برداشت کنند. این موضوع به ویژه در نمادهای شاخص‌ساز به‌وضوح مشاهده شده است؛ در روزهایی که حجم فروش زیاد و تقاضا ضعیف است، سیو سود تبدیل به عامل قدرتمندی برای افت شده است. فضای روانی بازار نیز این روند را تشدید می‌کند: وقتی مجموعه‌ای از بازیگران بازار به سمت خروج حرکت می‌کنند، دیگران هم از ترس عقب ماندن دست به فروش می‌زنند. در واقع، به جای اینکه بازار منتظر خبر منفی باشد، رفتار جمعی بازار، خود تبدیل به محرک عمده افت شده است.
سیاست‌ها و ابهامات ارزی
اگرچه سیو سود غالب‌ترین عامل است، اما ابهامات ارزی همچنان نقش کمکی دارند. گزارش‌ها نشان می‌دهند که نرخ ارز در بازار آزاد در کانال حدود ۱۰۸هزار تومان قرار دارد؛ نوسان و احتمال تغییر سیاست ارزی، حتی اگر فعلا خبر منفی جدیدی منتشر نشده باشد، به عنوان ریسک در ذهن فعالان باقی مانده است. افزایش هزینه تسعیر، نگرانی از تاثیر تورمی بر شرکت‌های صادرات‌محور و احتمال تغییر در نرخ خوراک برخی صنایع، سطح ریسک را بالا برده است و همین امر، شتاب سیو سود را افزایش داده است.
شکل‌گیری انتظارات بودجه‌ای و مالی
عامل سوم، انتظارات مبهم در بخش بودجه و سیاست‌های مالی است. در شرایطی که ترکیب بودجه دولت ویژه سال آینده هنوز روشن نیست، بسیاری از سهامداران ترجیح داده‌اند به مرحله احتیاط وارد شوند. وقتی چشم‌انداز بودجه تیره یا نامشخص باشد، جریان نقدینگی به سمت بازار سهام کاهش می‌یابد و این همان چیزی است که بازار دیروز تجربه کرد.
شرایط روانی بازار
بخش مهمی از افت روز سه‌شنبه را باید در فضای روانی بازار جست‌وجو کرد. گزارش‌ها نشان داده‌اند که تعداد نمادهای منفی بسیار زیاد بوده و حجم معاملات خرد با وجود رقم قابل‌توجه، به سمت خروج نقدینگی حرکت کرده است: فروشندگان اکنون دست بالا را دارند و خریداران با احتیاط بیشتری وارد می‌شوند. افزون بر این، همان‌طور که گفته شد، سیو سود پس از رشد قبلی به‌وضوح مشاهده می‌شود و این عامل روانی، روند فروش را تشدید کرده است.
محدوده احتمالی اصلاح تا کجا؟
در تحلیل‌های تکنیکی نیز برخی کارشناسان معتقدند که بازار وارد فاز اصلاح شده است و ممکن است مسیر افت تا یکی از سطوح حمایتی ادامه یابد. به‌عنوان مثال، گزارش‌ها حاکی است که در میان‌مدت «کانال ۲.۷میلیون واحد» برای شاخص کل به عنوان حمایت مهم مطرح بوده است؛ چنانچه این محدوده شکسته شود، احتمال دارد بازار تا سطح پایین‌تر یعنی حدود ۲.۵میلیون واحد نیز اصلاح شود. البته باید توجه داشت که این تحلیل‌ها پیش‌بینی است و نه قطعیت. از سوی دیگر، امروز بازار هنوز از آن محدوده عبور نکرده است.
به طور کلی باید گفت افت روز گذشته بازار سهام بیشتر ناشی از سیو سود فعالان پس از دوره رشد، به همراه چینش انتظارات روانی و مالی بود نه الزاما ظهور خبر منفی تازه. با این حال، فضای ریسک ارزی و بودجه‌ای شرایط را برای فروش گسترده‌تر مهیا کرده است. برای بازگشت به مسیر صعودی، لازم است یا سیگنال مثبت جدیدی منتشر شود یا نقدینگی حقیقی مجددا وارد بازار شود. تا آن زمان، سناریوی ادامه اصلاح تا محدوده حمایتی یادشده کاملا محتمل به نظر می‌آید.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات