رکود از دریچه ارزش معاملات
دنیای اقتصاد - علی عبدالمحمدی : یکی از مهم‌ترین فاکتورها برای سنجش وضعیت رونق و رکود در بازار سهام، ارزش معاملات است. وقتی بازار سهام با رونق ادامه‌دار همراه می‌شود؛ ارزش معاملات این بازار با افزایش قابل‌توجهی همراه می‌شود. هم‌چنین با ورود بازار سهام به فضای رکودی، ارزش معاملات با افت همراه می‌شود.
رکود از دریچه ارزش معاملات
این موضوع حاکی از تمایل بیشتر به خرید و فروش در روندهای صعودی و میل کمتر به خرید و فروش در روندهای نزولی از سوی بازیگران بازار دارد. بررسی ارزش معاملات خرد بازار سهام در سال جاری نشان می‌دهد که به جز اردیبهشت‌ماه، در دیگر ماه‌های سال، ارزش معاملات خرد بازار، ارقام دلگرم‌کننده‌ای را ثبت نکرده است. از ۱۳مرداد تا ۱۲شهریور و در ۲۱روز معاملاتی، ارزش معاملات خرد بازار سهام نتوانست به بیش از ۶همت برسد. البته در دو روز اخیر، ارزش معاملات خرد بازار کمی بهبود یافته است و در این دو این پارامتر توانسته، به بیش از ۶هزار میلیارد تومان برسد.
۴ ماه کاهشی در ارزش معاملات
در نخستین ماه سال، به طور میانگین روزانه ۸هزار و ۵۸۴میلیارد تومان سهام مورد معامله قرار گرفت. بعد از آغاز مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا، خرید سهام در اردیبهشت به اوج خود رسید و در این ماه، به طور میانگین روزانه، ۱۶هزار و ۸۱۴میلیارد تومان سهام مورد معامله قرار گرفت. رشد ۹۶درصدی ارزش معاملات خرد در دومین ماه سال، گویای استقبال قابل‌توجه از معاملات تالار شیشهای در اردیبهشت ماه بود. در ادامه و در خرداد، میانگین روزانه ارزش معاملات کاهش ۴۵درصدی را تجربه کرد و ۹هزار و ۱۶۷میلیارد تومان رسید. در تیرماه نیز میانگین روزانه ارزش معاملات نسبت به خرداد کاهشی بود و این فاکتور با کاهش ۱۵درصدی به ۷هزار و ۷۸۳میلیارد تومان رسید. رکود در بازار سهام در مرداد نیز ادامه‌دار بود و به‌طور میانگین روزانه ارزش معاملات با کاهش ۳۷درصدی، به ۴هزار و ۸۸۹میلیارد تومان سقوط کرد.
در شهریور نیز تا بدین جای کار، میانگین روزانه ارزش معاملات با افت ۲درصدی، به ۴هزار و ۷۷۸میلیارد تومان افت کرده است. تجربه ۴ماه کاهشی در فاکتور سنجش رونق و رکود معاملاتی نشان می‌دهد که بورس در ماه‌های اخیر، حال و روز خوبی نداشته است. افت نماگرهای سهامی در این مدت نیز در حکم تاییدی بر این مدعاست.
سقف و کف ارزش معاملات
بیشترین میزان ارزش معاملات در سال جاری، در یازدهم تیرماه به ثبت رسیده است که در آن روز، ۲۷ هزار و ۹۴۱میلیارد تومان سهام در تالار شیشهای مبادله شد. بعد از بازگشایی بازار که پس از جنگ تحمیلی ۱۲روزه رخ داد؛ در یازدهم تیرماه، منابع عظیمی به بازار تزریق شد تا صفوف فروش گسترده بازار را جمع‌آوری کند. در آن روز، حجم تزریق پول حمایتی به بازار به گونه‌ای بود که منجر به خروج ۱۲هزار و ۷۰۵میلیارد تومان پول حقیقی از صحنه معاملات سهام شد.
کمترین میزان ارزش معاملات نیز در هفتم مردادماه به ثبت رسیده است که در این روز، ۲هزار و ۲۲۷میلیارد تومان سهام، حقتقدم و واحد صندوق سهامی معامله شد. میانگین ارزش معاملات خرد بازار سهام در سال جاری، ۹هزار و ۲۵۹میلیارد تومان بوده است. بخش عمده‌ای از این آمار، به لطف آمار خوب اردیبهشت ماه است و اگر اردیبهشت را در نظر نگیریم، میانگین روزانه ارزش معاملات بازار به سطح ۷هزار میلیارد تومان نزول پیدا می‌کند که رقم نازلی محسوب می‌شود.
سابقه تاریخی ارزش معاملات بازار
بررسی‌‌‌های آماری گویای این نکته است که در سال ۹۷، میانگین روزانه ارزش معاملات خرد بازار سهام، ۶۱۸میلیارد تومان بوده است. در سال ۹۸، با توجه به بازدهی فوق‌‌‌العاده‌‌‌ای که در نماگرهای سهامی به ثبت رسید، استقبال از بازار سهام افزایش یافت و روزانه ۲هزار و ۵۸۰میلیارد تومان سهام به‌طور میانگین میان اهالی بازار سهام دادوستد شد. ادامه رشد بازار در پنج‌ماه نخست سال ۹۹، موجب ثبت اعداد و ارقام تاریخی در عجیب‌‌‌ترین سال تاریخ بورس تهران شد. در سال ۹۹، به طور میانگین روزانه ۱۳هزار و ۱۲۹میلیارد تومان میان فعالان بازار سهام دست به دست می‌‌‌شد. پس از ریزش تاریخی بازار سهام در مرداد ۹۹، بورس تهران گرفتار رکود معاملاتی شد و ارزش معاملات این بازار با کاهش محسوسی نسبت به سال ۹۹ همراه شد.
در سال ۱۴۰۰، به طور میانگین روزانه ۴هزار و ۷۴۹میلیارد تومان سهام و حقتقدم میان بورسی‌‌‌ها معامله شد. این روند در سال ۱۴۰۱ نیز تداوم داشت و در این سال نیز معاملات تالار شیشهای به‌استثنای ماه پایانی سال، چنگی به دل نمی‌‌‌زد و میانگین روزانه ارزش معاملات در حوالی کانال ۵هزار‌میلیارد تومان قرار گرفت. در سال ۱۴۰۲ نیز تغییر خاصی در وضعیت بازار سهام به لحاظ رونق معاملاتی ایجاد نشد و به جز ۴۵روز معاملاتی ابتدای سال، در ادامه سال بازار گرفتار رکود و فرسایش معاملاتی بود. در سال ۱۴۰۲ میانگین ۶هزار و ۸۸۵میلیارد تومانی برای ارزش معاملات روزانه در بازار سهام به ثبت رسید.
شاید برخی به اشتباه رشد ۴۰درصدی ارزش معاملات روزانه در بازار سهام در سال ۱۴۰۲ را به عنوان سیگنالی از رونق معاملاتی تفسیر کنند که این موضوع درست نیست؛ افزایش ریالی ارزش معاملات در سال ۱۴۰۲ به دلیل رشد ۴۷درصدی میانگین قیمت دلار در این سال رخ داد و به لحاظ ثبت بازدهی در نماگرهای سهامی در سال ۱۴۰۲، بازار عملا توفیق خاصی نداشت که موجب افزایش استقبال از بازار و صعود ارزش معاملات شود.
در سال ۱۴۰۳، در بازار سهام به طور میانگین، روزانه ۵هزار و ۹۰۹میلیارد تومان سهام، حقتقدم و واحد صندوق سهامی میان خریداران و فروشندگان دست به دست شد. با وجود رشد ۳۳درصدی میانگین قیمت اسکناس آمریکایی در سال ۱۴۰۳، ارزش معاملات خرد بازار نسبت به سال ۱۴۰۲، با کاهش ۱۴درصدی همراه شد که این موضوع نشانگر این نکته است که اوضاع در زمینه ارزش معاملات و رونق در تالار شیشهای نسبت به سال ۱۴۰۲ نیز بدتر و بغرنج‌‌‌تر بوده است.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات