رونق ارزی صادرات زنجیره فولاد
دنیای اقتصاد - نسیم نوحه‌خوان : بازار فولاد ایران در حالی روزهای پرتلاطم خود را پشت سر می‌گذارد که سایه ریسک‌های سیاسی و جهش نرخ ارز بر تمامی بخش‌های زنجیره فولاد سنگینی کرده است، شرایطی که از یک‌سو صادرات را در کوتاه‌مدت تقویت می‌کند و از سوی دیگر با تهدید تحریم‌ها، بحران انرژی و محدودیت‌های سرمایه‌گذاری، آینده‌ای پرابهام برای تولیدکنندگان رقم می‌زند. بررسی معاملات در بازار فیزیکی بورس کالا در هفته دوم شهریورماه امسال نشان می‌دهد که نرخ آهن‌اسفنجی و شمش به ترتیب ۱.۶ درصد و ۰.۱ درصد افزایش را به ثبت رساندند و این در حالی است که حجم معاملات هر دو محصول زنجیره فولاد در هفته مورد بررسی نسبت به هفته نخست ماه جاری افزایش یافته‌اند.
بازار داخلی فولاد این روزها بیش از آنکه به مسائل بنیادی همچون بحران انرژی، کمبود آب یا رکود توجه کند، تحت‌تاثیر فضای سیاسی قرار گرفته است. مطرح شدن موضوع «مکانیسم ماشه» بلافاصله نرخ ارز را به‌طور جهشی بالا برد و آن را حتی از مرز ۱۰۰ هزار تومان عبور داد. در همین حال، مبادلات ارزی در تالارهای رسمی نیز زیر ذره‌بین واردکنندگان و صادرکنندگان قرار دارد.
اقتصاددانان هشدار می‌دهند که تاثیر چنین تحریم‌هایی می‌تواند همه ابعاد فعالیت‌های صنعتی از هزینه خدماتی و حمل‌ونقل گرفته تا سرمایه‌گذاری‌های کلان را دربرگیرد. نخستین پیامد قابل‌انتظار، خروج سرمایه از کشور است؛ موضوعی که زنجیره‌ای از نتایج منفی همچون کاهش سرمایه‌گذاری، افت صادرات نفت، رشد نقدینگی، افزایش بیکاری و تعمیق رکود را به همراه خواهد داشت. به باور کارشناسان، شرایط فعلی اقتصاد ایران با دوران آغازین تحریم‌ها تفاوت زیادی دارد و در صورت اجرایی شدن این محدودیت‌ها، آسیب‌پذیری اقتصاد بیشتر خواهد شد، به‌ویژه آنکه نقل‌وانتقال پول نیز می‌تواند با موانع جدی مواجه شود که زنجیره فولاد نیز از این آسیب‌ها در امان نخواهد ماند.
احتمال رشد موقت صادرات فولاد ایرانی
در این میان، صادرات فولاد به طور موقت با سرعت بیشتری ادامه خواهد داشت و نرخ بالای ارز به آن کمک می‌کند؛ اما اگر تحریم‌ها طی ۳۰ روز آینده عملیاتی شوند، این بازار نیز وارد رکود می‌شود. با این حال، انتظار کاهش قیمت چندان واقع‌بینانه نیست، چراکه ساختار هزینه‌های تولید اجازه افت نرخ را نمی‌دهد. بیشتر شرکت‌های فولادی برای مقابله با قطعی برق به سمت خرید یا نصب ژنراتورهای مستقل رفته‌اند. البته بخشی از این پروژه‌ها مبتنی بر مصرف گاز است که در فصل‌های سرد سال خود با مشکل تامین سوخت روبه‌رو خواهد شد.
همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد که در پنج‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴، صنعت فولاد کشور صحنه رقابتی پررنگ میان تولیدکنندگان بزرگ شمش فولادی بوده است، رقابتی که موجب جابه‌جایی جایگاه برخی شرکت‌ها نسبت به سال ۱۴۰۳ شده است. بررسی داده‌های این دوره نشان می‌دهد که بازار داخلی شمش عمدتا در اختیار چند شرکت بزرگ قرار دارد، اما در کنار آن حضور شرکت‌های متوسط و کوچک نیز چشم‌گیر است. سهم ۱۳ درصدی سایر تامین‌کنندگان که شامل ۵۹ شرکت فولادی که از ابتدای سال جاری شمش خود را در بورس کالا عرضه کرده‌اند، می‌شود؛ گواهی بر این واقعیت است. افزون بر این، در مردادماه امسال چهار شرکت جدید نیز به جمع عرضه‌کنندگان پیوستند که این موضوع تنوع و پویایی بازار را تقویت کرده است.
بازار آهن اسفنجی نیز در مرداد ۱۴۰۴ با عرضه ۸۵۵ هزار تن محصول از سوی شرکت‌های بزرگ و متوسط، تصویری از تمرکز و رقابت توأمان را به نمایش گذاشت. بیش از نیمی از معاملات در اختیار چند شرکت اصلی بوده و مابقی بازیگران، هرچند سهم کمتری دارند، اما نقشی کلیدی در ایجاد تعادل و پایداری بازار ایفا کرده‌اند. داده‌های مردادماه امسال نشان می‌دهد سه شرکت بزرگ تقریبا نیمی از تامین آهن اسفنجی کشور را به خود اختصاص داده‌اند. رقابت نزدیک ایمیدرو و صبا فولاد خلیج فارس در صدر، تثبیت موقعیت غدیر ایرانیان به‌عنوان قطب سوم و عقب‌نشینی توسعه آهن و فولاد گل‌گهر از مهم‌ترین تحولات این ماه بوده است. در عین حال، شرکت‌های میانی و کوچک‌تر با نقش مکمل خود، مانع از تمرکز کامل بازار شده و به حفظ ثبات آن کمک کرده‌اند.
تداوم رشد قیمت در بازار زنجیره فولاد
بررسی تالار صنعتی و معدنی بورس کالای ایران در روز ۹ شهریورماه نشان می‌دهد که نسبت حجم معاملات به عرضه شمش از ۶۴ درصد در هفته نخست معاملاتی شهریورماه به ۹۲ درصد افزایش داشته است که ۲۸ درصد رشد را گزارش می‌کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که حجم عرضه این محصول میانی زنجیره فولاد در روز ۹ شهریورماه ۱۴۰۴ نسبت به هفته گذشته افزایش ۱۵.۶ درصدی داشته است. بررسی معاملات نشان می‌دهد که بورس کالای ایران میزبان عرضه ۱۵۳هزار و ۳۰۰ تن شمش بود که با توجه به ثبت تقاضای ۲.۳ برابری نسبت به عرضه ۹۲ درصد از عرضه‌ها مورد معامله قرار گرفت. قیمت میانگین موزون شمش در معاملات روز نهم شهریورماه ۳۰ هزار و ۹۳۹ تومان به‌ازای هر کیلوگرم بود که رشد ۳درصدی را نسبت به هفته گذشته گزارش می‌کند. همچنین بررسی رینگ فیزیکی نشان می‌دهد که میزان معاملات در روز مورد بررسی نسبت به هفته گذشته افزایش ۴۱ درصدی داشته است. قیمت پایه تعیین شده برای عرضه‌های شمش در بازه ۲۸ هزار و ۳۱۷ تومان تا ۳۰ هزار و ۸۱ تومان به‌ازای هر کیلوگرم تعیین شد و به‌طور کلی میانگین قیمت پایه در هفته دوم شهریورماه نسبت به هفته گذشته رشد ۰.۱ درصدی را به ثبت رساند.
همچنین بررسی تالار صنعتی و معدنی بورس کالای ایران نشان می‌دهد که این بازار روز شنبه هشتم شهریورماه میزبان عرضه ۲۵۲ هزار و ۷۵۰ تن آهن اسفنجی بود که با توجه به ثبت تقاضای ۱.۱ برابری نسبت به عرضه، ۷۳ درصد از عرضه‌ها مورد معامله قرار گرفت. قیمت میانگین موزون هر کیلوگرم آهن اسفنجی در معاملات اخیر نسبت به هفته گذشته ۱.۶ درصد افزایش داشت و به ۱۶ هزار و ۸۸۶ تومان به‌ازای هر کیلوگرم رسید. قیمت میانگین موزون معاملات آهن اسفنجی در هفته گذشته ۱۶ هزار و ۶۱۱ تومان به‌ازای هر کیلوگرم بود.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات