یک‌گام به جلو در بازار برق
دنیای اقتصاد : رشد تقاضای برق در روزهای گرم سال به یک عرف مستمر در کشور بدل شده و همین مطلب در شرایطی که ظرفیت تولید برق به نسبت ثابت است خود به معنی برتری تقاضا بر عرضه و رشد قیمت‌ها خواهد بود. در شرایطی که قیمت برق در کشور نوسان نرخ آزادانه ندارد شاید در نگاه اول نتوان به این واقعیت به‌عنوان یک اصل اساسی توجه کرد ولی قوانین بالادستی و فلسفه معاملات برق در بورس انرژی ذات نوسان قیمت را در بر داشته است. این ویژگی را باید جدی گرفت، زیرا به کاتالیزوری برای مدیریت بازار بدل خواهد شد. در روزهایی که سخنگوی توانیر از رشد ۸/ ۱۲ درصدی مصرف برق خبر داده نوسان قیمت‌ها می‌تواند بهترین فاکتور برای مدیریت این بازار به شمار رود، آن‌هم در شرایطی که مصرف بهینه را حداقل در واحدهای صنعتی به همراه خواهد داشت. شاید تعیین قیمت قطعی برق در شرایطی که نوسان آزادانه قیمت‌ها در قوانین مورد بحث قرار گرفته یکی از نکته‌های منفی در این بازار باشد آن‌هم در شرایطی که روزهای سرد سال با برتری محسوس عرضه بر تقاضا وضعیت پیچیده‌تری بر این بازار حکمفرماست.
بررسی یا ابلاغ قانون بودجه اغلب با گمانه‌زنی درخصوص بهای برق مصرفی همراه است اگرچه اثرگذاری آن هم برای صنایع و هم برای خانوار برجسته ارزیابی می‌شود. از سوی دیگر واحدهای تولید برق یا همان نیروگاه‌های حرارتی یکی از مهمترین نهادهایی هستند که از این نوسان قیمت‌ها اثر می‌پذیرند. در سال‌های گذشته بارها این مباحث به بحث گذاشته ولی هنوز حل و فصل نشده است. باز هم منتظریم تا قیمت برق در نرخ‌های رسمی اعلام شود تا از این مسیر بتوان سودآوری نیروگاه‌ها را محاسبه کرد یا قیمت تمام شده صنایعی که هزینه برق اثرگذاری بیشتری بر قیمت تمام شده آنها دارد را به‌دست آورد. این مطلب یعنی هنوز کشف نرخ برق بر مبنای عرضه و تقاضای واقعی صورت نگرفته که خود یک نقیصه مهم صنعتی به شمار می‌رود. این در حالی است که بهای برق اما در بورس انرژی در سازو‌کاری خاص با رقابت مورد معامله قرار می‌گیرد که خود یک امیدواری بزرگ به شمار رفته و پتانسیل توسعه بیشتری دارد. هم‌اکنون ۲ بازار مختلف برق در بورس انرژی ایران وجود دارد؛ یکی بازار (مدیریت) شبکه یا همان معاملات سلف استاندارد موازی برق بین تولیدکننده و سیستم توزیع و انتقال و دیگری بازار فیزیکی برق بین تولیدکننده (نیروگاه) با مصرف‌کننده نهایی است. قیمت‌ها در بازار سلف استاندارد اگرچه نوسانی است و شاهد تغییر قیمت در بازه‌های مختلف زمانی هستیم، ولی دست‌یافتن به آمارهای این بازار اندکی دشوار و از پیچیدگی‌های خاص خود برخوردار است. این ویژگی موجب شده استفاده از نرخ‌ها در بازار فیزیکی سهولت و جذابیت بالاتری داشته باشد.
همیشه روزهای گرم سال زمانی برای رشد بهای برق در بازار فیزیکی بورس انرژی است و شواهد امر نشان می‌دهد که امسال نیز همین جریان آغاز شده است. نگاهی به نمودار نوسان قیمت برق در بازار فیزیکی بورس انرژی نشان‌دهنده رشد قیمت‌هاست و هرچه به روزهای گرم سال نزدیک‌تر می‌شویم رشد تقاضا شدت می‌گیرد. این روند موجب شد بهای برق که در فروردین‌ماه حتی در ارقامی نزدیک به ۴۱۰ ریال بر هر کیلووات ساعت بود در روزهای اخیر و آخرین معاملات به ۶۰۰ ریال بر هر کیلووات رسید. این نرخ که دیروز ۱۷ خردادماه به ثبت رسید یکی از بالاترین قیمت‌هایی است که در این بازار به ثبت رسیده آن‌هم در شرایطی که قیمت پایه یا نرخ پیشنهادی هر کیلووات برق در بورس انرژی رقمی نزدیک به ۶۳۷ ریال بود یعنی هنوز هم قیمت‌های مورد معامله کمتر از نرخ‌های پیشنهادی است و نیروگاه‌ها حاضر هستند برای ثبت معاملات، اعمال تخفیف را در دستور کار خود قرار دهند.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات