رشد سریالی فلزات گرانبها
دنیای اقتصاد: نقره، پلاتین و پالادیوم از ابتدای سال ۲۰۲۵ تاکنون به ترتیب ۱۰۱، ۸۰ و ۶۵ درصد رشد کردهاند؛ موج صعودی که نه از تقاضای صنعتی، بلکه از ورود سنگین سرمایهگذاران، خالی شدن انبارهای بورس فلزات لندن و ابهام درباره سیاستهای تجاری آمریکا نشأت گرفته است. تحلیلگران هشدار میدهند که بهدلیل نبود پایگاه قوی وامدهی نهادی برای این فلزات برخلاف طلا، این فلزات در برابر نوسانات شدید و ریزشهای ناگهانی بسیار آسیبپذیرند.
رشد سریالی فلزات گرانبها
روند صعودی در بازار این کالاها بهرغم رشد محدود تقاضای صنعتی شکل گرفته و نشاندهنده نقش نیروهای مالی و ساختاری در شکلگیری این روندها است. تحلیلگران معتقدند که پس از کاهش نرخ بهره توسط فدرالرزرو، سرمایهگذاران خصوصی تخصیص سرمایه خود به این فلزات را افزایش دادند و آنها را بهعنوان جایگزینهایی برای طلا در نظر گرفتند. اعتقاد به اینکه پس از افزایش قیمت تاریخی طلا، این فلزات هم باید با تاخیر اندک به همان نسبت رشد کنند، منجر به تزریق سرمایه به بازار این فلزات شده است. برای مثال، پلاتین از ابتدای سال میلادی جاری ۶۵درصد رشد داشته و این در حالی است که تقاضای جواهرات پلاتین در چین و کل واردات پلاتین این کشور همچنان پایینتر از میانگین آن در سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴ است. این بدین معنا است که افزایش قیمت این فلز در نتیجه افزایش تقاضای سرمایهگذاری برای آن صورت گرفته است.
نوسانات شدید نقره تحتتاثیر کاهش موجودی انبارهای لندن
عامل مهم دوم روند صعودی شدید در بازار این فلزات، انتقال فیزیکی فلز به سمت ایالات متحده بود. هر سه فلز در فهرست مواد معدنی حیاتی آمریکا قرار دارند و قرار بود مشمول تعرفه تا ۵۰ درصد شوند، اما در آوریل ۲۰۲۵ معاف شدند. همزمان، پالادیوم روسیه تحت تحقیقات ضددامپینگ قرار گرفت. نگرانی از اقدامات تجاری احتمالی علیه صادرات روسیه باعث شد معاملهگران این فلز را به بورسهای آمریکا منتقل کنند تا از ریسک بهخطر افتادن تحویل محمولهها در امان بمانند. این مساله موجودی انبارهای لندن، مرجع جهانی قیمتگذاری را به شدت کاهش داد. پس از کاهش شدید موجودی فیزیکی انبارهای بورس فلزات لندن، فشارهای قیمتی راحتتر ایجاد شدند و کنترل آنها هم سختتر شد.
گلدمن ساکس در گزارش تازه خود اشاره میکند که کمبود موجودی در لندن باعث شد فشار بر قیمت فلزات بهویژه نقره در ماه اکتبر شدید باشد. وقتی این فشار رفع شد، قیمت نقره بین ۱۷ تا ۲۱ اکتبر ۱۱ درصد افت کرد و موج فروش در فلزات گرانبها ایجاد کرد. این موج در روز ۲۱ اکتبر طلا را هم تا ۶ درصد پایین کشید. تحلیلگران تاکید میکنند که نقره، پلاتین و پالادیوم برخلاف طلا از پایگاه عمیق وامدهی نهادی برخوردار نیستند؛ بنابراین وقتی موجودی لندن کاهش مییابد، آسیبپذیری بیشتری نسبت به نوسان دارند.
گلدمن ساکس با وجود تاثیر اخبار تعرفهای بر معاملات این فلزات، احتمال اعمال تعرفه گسترده آمریکا بر این فلزات را پایین میداند. تولید داخلی نقره آمریکا با توجه به محدودیتهای زمینشناسی، ناچیز است و ذخایر شناخته شده داخلی فقط حدود پنج سال نیاز فعلی ایالات متحده به واردات را پوشش میدهد. استخراج پلاتین و پالادیوم نیز عمدتا در آفریقای جنوبی و روسیه صورت میگیرد و آمریکا فقط دو معدن در مونتانا دارد که با حدود ۵۰ درصد ظرفیت کار میکنند. ممنوعیت تجارت پالادیوم روسیه هم بعید به نظر میرسد؛ مطالعه دولتی آمریکا پیشبینی کرده که چنین ممنوعیتی باعث افزایش ۲۴ درصدی قیمت این فلز شود و حدود یک میلیارد دلار زیان خالص اقتصادی به همراه داشته باشد.
تقاضای صنعتی این فلزات همچنان متناقض است. گسترش سریع خودروهای برقی در چین، تقاضای کاتالیستهای پلاتینیوم که در صنعت خودروسازی اهمیت ویژهای دارند را کاهش و عرضه ضایعات را افزایش داده است. این مساله تقاضای صنعتی فلزات گروه پلاتین را تحتتاثیر قرار داده است. از سوی دیگر نقش احتمالی این گروه از فلزات در پیلهای سوختی با توجه به نیاز مراکز داده به انرژی، همچنان در مراحل اولیه و نامطمئن است. توجه به این نکته که تجربههایی در خصوص جایگزینی در سطوح قیمتی بالا وجود دارد نیز مهم است. بهعنوان مثال در دوره گسترش انرژیهای تجدیدپذیر و پنلهای خورشیدی در چین در سال ۲۰۲۲، مس جایگزین نقره در این صنایع شد. به همین علت تحلیلگران بر تهدید جایگزینی این فلزات در صورت تداوم روند صعودی تاکید میکنند.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات