درخشش تابستانی شوینده‌ها
دنیای اقتصاد - عباس بیات : صنعت شوینده یکی از مهم‌ترین و پایدارترین حوزه‌های تولیدی و اقتصادی در جهان و به‌ویژه در ایران است. صنعتی که نه‌تنها با زندگی روزمره همه ما گره خورده، بلکه به‌عنوان یکی از پایه‌های سلامت عمومی و رفاه اجتماعی شناخته می‌شود. از خانه‌های کوچک شهری گرفته تا کارخانه‌های بزرگ صنعتی، از بیمارستان‌ها تا رستوران‌ها، ردپای محصولات شوینده در همه جا دیده می‌شود.
درخشش تابستانی شوینده‌ها
در سال‌های اخیر اثر شوم قیمت‌گذاری دستوری ضربه مهلکی به بدنه این صنعت وارد ساخته است. این معضل موجب شد تا شرکت‌های شوینده نتوانند اثرات افزایش هزینه خود را در قیمت لحاظ کنند. بخشی از مواد اولیه این گروه از طریق واردات تامین می‌شود و همین امر موجب شده است تا رشد نرخ دلار در نهایت موجب افزایش هزینه در صنعت شوینده شود. با این وجود در دو ماه تابستان امسال، شرکت‌های شوینده عملکرد بسیار خوبی در بهبود متغیرهای مالی خود داشته‌اند. از منظر تولیدات و درآمد بهبود قابل‌توجهی در نسبت‌های مالی صنعت رقم خورده است.
بهبود مقادیر تولیدی
بررسی میزان تولیدات شرکت‌های شوینده بورس تهران نشان می‌دهد که در بازه سالانه طی ۱۳سال گذشته همواره تولیدات روند نامنظمی را دنبال کرده است. در برخی از سال‌ها تولید با نزول همراه بوده و در برخی سال‌های دیگر روند صعودی در میزان تولیدات صنعت به وقوع پیوسته است. در ۱۳سال گذشته در هر سال به‌طور متوسط ۳درصد به تولیدات شوینده‌سازان بورسی افزوده شده است و میانگین در هر سال ۷۲۵هزار تن محصول شوینده از طریق این گروه به چرخه تولید درآمده است.
در سال ۱۴۰۳ مجموع تولیدات همچون سال ۱۴۰۱، با نزول مقداری همراه بوده و با افت ۶درصد مجموعا ۷۵۲هزار تن شوینده از طریق بورسی‌های این صنعت تولید شده است. این نزول در سه‌ماهه بهار امسال نیز رقم خورده است و میزان تولیدات شرکت‌های شوینده بازار سرمایه با افت ۶درصد نسبت به بهار ۱۴۰۳، به ۱۶۶هزار و ۹۰۳تن کاهش یافت. با این حال در بازه ۵ماهه عملکرد شوینده‌ها بسیار خوب بوده است. تابستان خوبی برای این صنعت رقم خورده و وضعیت تولیدات بهبود چشم‌گیر یافته است.
طی پنج ماه نخست سال جاری ۳۲۱هزار تن محصول توسط این صنعت به چرخه تولید درآمد که نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش ۱۲درصد تجربه کرده است. در این مقیاس بالاترین میزان جهش تولید مختص به شرکت «پاکشو» است. این شرکت طی پنج ماه ابتدایی امسال توانسته است جهش ۳۰درصدی در تولیدات خود رقم بزند و ۱۱۴هزار تن محصول تولید کند.
افزایش گرایش به محصولات شوینده
صنعت شوینده در نگاه نخست شاید ساده و روزمره به‌نظر برسد، اما واقعیت آن است که این حوزه از مهم‌ترین بخش‌های اقتصاد جهانی به‌شمار می‌آید. بازار جهانی شوینده‌ها در سال‌های اخیر با رشدی پایدار همراه بوده و بر اساس آمارهای بین‌المللی، ارزش این بازار به صدها‌میلیارد دلار رسیده است. دلیل آن نیز روشن است؛ نیاز به پاکیزگی هرگز متوقف نمی‌شود. حتی در دوران بحران‌های اقتصادی یا همه‌گیری‌ها، مصرف مواد شوینده نه‌تنها کاهش نمی‌یابد، بلکه گاه افزایش نیز پیدا می‌کند. تجربه کرونا به‌خوبی نشان داد که شوینده‌ها کالایی لوکس نیستند، بلکه از ضروری‌ترین محصولات زندگی روزمره‌اند.
ایران به‌عنوان یکی از کشورهای مهم منطقه، جایگاه ویژه‌ای در صنعت شوینده دارد. تولیدکنندگان ایرانی توانسته‌اند بخش بزرگی از نیاز داخلی را تامین کنند و حتی در صادرات نیز حضوری فعال داشته باشند. کشورهای همسایه به دلیل نزدیکی فرهنگی و نیاز به محصولات بهداشتی باکیفیت، مشتریان بالقوه‌ای برای شوینده‌های ایرانی محسوب می‌شوند. این ظرفیت صادراتی، صنعت شوینده ایران را از یک بازار صرفا داخلی فراتر برده و آن را به حوزه‌ای با چشم‌انداز بین‌المللی تبدیل کرده است.
دست‌و‌پنجه نرم‌کردن با چالش‌ها
چالش‌های صنعت شوینده فقط به تولید و فروش محدود نمی‌شن، بلکه مثل یک زنجیره درهم‌تنیده، از مواد اولیه تا رفتار مصرف‌کننده رو در برمی‌گیرن. یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، نوسان قیمت مواد اولیه است؛ موادی که اغلب وارداتی‌اند و با تغییر نرخ ارز یا محدودیت‌های تجاری، هزینه تولید رو بالا می‌برن. از سوی دیگه، رقابت شدید بازار هم فشار زیادی روی تولیدکننده‌ها وارد می‌کنه؛ چرا که مصرف‌کننده امروز نه‌تنها به دنبال قدرت پاک‌کنندگی، بلکه به‌دنبال کیفیت، بوی خوش، طراحی جذاب بسته‌بندی و حتی برندهایی با هویت اجتماعی و محیط‌زیستی است. مسائل زیست‌محیطی نیز به چالشی جدی بدل شده‌اند؛ زیرا جامعه جهانی به سمت استفاده از محصولات سبز و پایدار می‌رود و تولیدکنندگانی که به این روند توجه نکنند، به‌تدریج بازار خود را از دست خواهند داد.
در ایران، چالش صادرات و حضور در بازارهای بین‌المللی نیز مطرح است؛ تحریم‌ها، مشکلات حمل‌ونقل و رقابت با برندهای بزرگ جهانی، راه را دشوار می‌کنند. در کنار همه اینها، افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان و حساسیت آنها به ترکیبات شیمیایی، تولیدکنندگان را مجبور می‌کند که در تحقیق و توسعه سرمایه‌گذاری بیشتری داشته باشند. به بیان دیگر، صنعت شوینده همواره میان ضرورت‌های اقتصادی، فشارهای رقابتی، دغدغه‌های زیست‌محیطی و انتظارات روزافزون مصرف‌کننده گرفتار است و همین ترکیب پیچیده، آن را به یکی از صنایع پرتلاش و پویا در جهان تبدیل کرده است.
فوران درآمدی «قرن»
در ۱۳سال اخیر متوسط در هر سال ۳۷درصد به میزان درآمد شرکت‌های شوینده بازار افزوده شده است. با این حال در سال ۱۴۰۳ تحت‌تاثیر نزول مقادیر تولید و فروش، میزان رشد درآمد شرکت‌های شوینده نزول ۷درصد نسبت به میانگین تاریخی تجربه کرد. در این سال مجموع درآمد این صنعت با افزایش ۳۰درصد نسبت به سال ماقبل به میزان ۳۳هزار و ۸۷۶میلیارد تومان رسید. در بهار امسال میزان درآمد شرکت‌های شوینده بازار سرمایه تحت‌تاثیر صدور مجوز افزایش نرخ، رشد قابل‌توجه ۵۳درصد را تجربه کرد و میزان درآمد این صنعت به ۹هزار و ۹۶۷میلیارد تومان رسید.
در تابستان عملکرد بسیار عالی در جهش درآمدی شوینده‌ها رقم خورده است. طی دو ماه نخست تابستان به‌ترتیب افزایش ۱۳۴ و ۹۵درصد در مجموع درآمد این صنعت نسبت به ماه مشابه سال گذشته به وقوع پیوسته است. طی پنج ماه ابتدایی سال جاری نیز رشد قابل‌توجه ۷۹درصدی در درآمد فروش گروه شوینده رقم خورده است و فروش این صنعت به ۲۰هزار‌میلیارد تومان افزایش یافته است. در سال جاری بیشترین میزان جهش درآمد مختص به شرکت «قرن» است. این شرکت در پنج‌ماهه امسال درآمد خود را ۱۰۹درصد نسبت به مدت مشابه افزایش داد.
تغییر رویکرد مصرف‌کننده
در قلب هر صنعتی، مصرف‌کننده قرار دارد و صنعت شوینده نیز از این قاعده مستثنی نیست. الگوهای مصرف‌کنندگان ایرانی در سال‌های اخیر تغییرات زیادی را تجربه کرده است. افزایش آگاهی نسبت به بهداشت، توجه به سلامت پوست و مو، و حساسیت به ترکیبات سازگار با محیط‌زیست، همگی روی سبد خرید اثر گذاشته‌اند. دیگر فقط «قدرت پاک‌کنندگی» ملاک انتخاب نیست؛ بوی خوش، ماندگاری، بسته‌بندی جذاب و حتی پیام‌های اخلاقی و محیط‌زیستی برندها نیز برای مشتری اهمیت دارد. این دگرگونی‌ها تولیدکنندگان را واداشته تا علاوه بر کیفیت، به نوآوری و تنوع محصول هم توجه کنند.
دوستداری محیط‌زیست در شوینده‌ها
یکی از مهم‌ترین روندهای جهانی در صنعت شوینده، حرکت به سمت تولید پایدار و دوستدار محیط‌زیست است. استفاده کمتر از مواد شیمیایی مضر، طراحی بسته‌بندی‌های قابل بازیافت و کاهش مصرف آب در فرآیند تولید، از جمله اقداماتی است که برندهای بزرگ جهان دنبال می‌کنند.
در ایران نیز این نگاه به‌تدریج در حال رشد است. تولیدکنندگانی که بتوانند این رویکرد سبز را جدی بگیرند، نه‌تنها محبوبیت بیشتری در میان مصرف‌کنندگان به‌دست می‌آورند، بلکه در بازارهای صادراتی نیز شانس بیشتری خواهند داشت. آینده صنعت شوینده، آینده‌ای سبز و مسوولانه خواهد بود؛ آینده‌ای که در آن پاکیزگی تنها به ظاهر محدود نمی‌شود، بلکه شامل پاکیزگی زمین و محیط‌زیست هم هست.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات