دنیای اقتصاد - الینا قاسمی : نقره، فلزی گرانبها است که با توجه به کاربردهای صنعتی و سرمایهگذاری، در سالهای اخیر در بورس کالای ایران جایگاه ویژهای یافته است. معاملات گواهی سپرده نقره و قراردادهای مشتقه در این بورس، نهتنها به جذب نقدینگی و کاهش التهاب بازارهای موازی کمک کرده، بلکه فرصتی برای تقویت بخش معدن و حمایت از تولید داخلی فراهم آورده است.
چرا بازار نقره ، داغ شد؟
در شرایط تورمی، افزایش بسترهای سرمایهگذاری شفاف و مطمئن بر پایه داراییهایی همچون طلا و نقره و سایر کالاها کمک میکند که فعالیتهای سفتهبازی که به انگیزه حفظ ارزش پول در بازارهای دلار، خودرو و مسکن انجام میشود، کاهش یابد و یک مسیر مطمئن و شفاف تامین مالی برای تولیدکنندگان ایجاد شود. با توجه به این مساله و با تصویب قانون تامین مالی تولید و زیرساختها در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۳ و اوراق بهادارسازی آن، پذیرش شمش نقره استاندارد در خزانه بورس کالا از آبان ماه آغاز شده و از سهشنبه ۲۰ آذر ماه معاملات گواهی سپرده شمش نقره و قرارداد آتی مبتنی بر آن در بورس کالا کلید خورد.
بورس کالا در آبان ماه ۱۴۰۳ اقدام به گشایش انبار و تحویل شمشهای نقره با مشخصات معین کرد و از روز ۱۷ آذر ۱۴۰۳ امکان معامله گواهی سپرده شمش نقره در بورس کالا فراهم شد. پس از آغاز معاملات داراییهای مبتنی بر نقره در سال ۱۴۰۳، معاملات گواهی سپرده نقره در بورس کالای ایران با استقبال بیسابقه سرمایهگذاران مواجه شد. طبق گزارشهای رسمی، ارزش معاملات گواهی سپرده طلا و نقره به بیش از ۱۴۵ هزارمیلیارد تومان در همان سال رسید. دادهها نشان میدهند حجم معاملات گواهی سپرده شمش نقره در هفتههای پایانی سال رشد چشمگیری داشت.
تا جایی که در اسفند ماه حجم قراردادهای گواهی سپرده شمش نقره منعقد شده به ۴میلیون و ۸۳۷ هزار و ۶۰۷ عدد رسید. در تیر ماه که پر رونقترین ماه برای معاملات شمش نقره در بورس کالا در سال ۱۴۰۴ بود، این رقم به ۲میلیون و ۶۱۱ هزار و ۳۴۴ رسید. با مقایسه حجم معاملات این دو ماه میتوان استقبال بیسابقه سرمایهگذاران از نقره در ماه پایانی سال را مشاهده کرد.
طبق دادههای منتشر شده حجم معاملات شمش نقره در بورسکالای ایران از ابتدای راهاندازی این بازار تا تیر ماه سال جاری به بیش از ۲۰ تن رسید و ارزش کل معاملات تجمیعی گواهی سپرده نقره از ۱۹ هزارمیلیارد ریال فراتر رفت. در مرداد ماه نیز ۲میلیون و ۳۵۲ هزار و ۲۸۷ قرارداد در بستر بورس کالا منعقد شد. قیمت هر واحد گواهی شمش نقره نیز با افزایش ۳.۵ درصدی، از ۱۰۵ هزار و ۹۲۸ تومان در ابتدای ماه به ۱۰۹ هزار و ۵۹۳ تومان در آخرین روز معاملاتی این ماه رسید. در سال ۱۴۰۴ تا پایان ماه پنجم سال، در مجموع ۸میلیون و ۹۸۲ هزار و ۵۴۵ قرارداد گواهی سپرده شمش نقره منعقد شد.
پشت پرده استقبال از نقره
در پس محبوبیت نقره و بالا گرفتن تب معاملات آن در بورس کالا دلایل زیادی نهفته است. استفاده از نقره بهعنوان یک دارایی با قابلیت پوشش ریسک تورمی، یکی از این عوامل است. در شرایط نااطمینانی و تورمی استقبال سرمایهگذاران از طلا و نقره بهعنوان داراییهای امن بیشتر میشود. این دو فلز با توجه به نقش سنتی خود، با عنوان پناهگاههای امن برای مردم شناخته میشوند. نقره با توجه به اینکه در کنار کاربرد سرمایهای کاربرد صنعتی نیز دارد، نوسانات بیشتری داشته و در برخی دورهها بازدهی بالاتری نسبت به طلا ثبت کرده است.
در دورههای رونق صنعتی و تورم بالا، نقره میتواند با سودآوری بیشتری همراه باشد، اما در شرایط بحران اقتصادی، طلا گزینه امنتری است. علاوه بر امنیت و بازدهی بالا، شفافیت قیمتی، امکان سرمایهگذاری با سرمایههای خرد و نقدشوندگی بالا از جمله دیگر عواملی است که به رونق معاملات مربوط به داراییهای مبتنی بر نقره منجر شده است.
تحولات جهانی بازار نقره
در بازارهای جهانی نیز در ماههای اخیر جذابیت نقره برای سرمایهگذاران افزایش یافته است. در حال حاضر در بازارهای جهانی، قیمت نقره تحتتاثیر عوامل متعددی از جمله تقاضای صنعتی، سیاستهای پولی آمریکا و تنشهای ژئوپلیتیکی قرار دارد. قیمت هر اونس نقره پس از آن که در اواسط ماه میلادی گذشته به بالای ۳۹ دلار رسید، در محدوده ۳۶ تا ۳۸ دلار در نوسان بود. این افزایش سطح قیمتی نقره در جهان عمدتا به دلیل رشد تقاضای صنعتی نقره در بخشهای فناوری مانند پنلهای خورشیدی و الکترونیک است. با این حال، تعرفههای جدید آمریکا بر کالاهای وارداتی ممکن است زنجیره تامین نقره را تحتتاثیر خود قرار دهد و قیمتها را نوسانیتر کند.
نقره در بورس کالای ایران نهتنها به عنوان یک دارایی امن در برابر تورم و نوسانات ارزی عمل میکند، بلکه با هدایت نقدینگی به بخشهای مولد، به افزایش تولید کمک کرده است. با این حال، برای بهرهبرداری کامل از پتانسیل این بازار، نیاز به اقداماتی مانند افزایش آگاهی عمومی، تقویت زیرساختهای بورس کالا و مدیریت ناترازی انرژی است. در سطح جهانی، انتظار میرود قیمت نقره تا پایان ۲۰۲۵ به دلیل تقاضای صنعتی و محدودیت عرضه به رشد خود ادامه دهد. شاید این موضوع فرصتی برای ایران باشد تا با استفاده از موقعیت جایگاه خود را در بازارهای جهانی تقویت کند.
توسعه ابزارهای مالی، حمایت از معادن و تقویت رینگ صادراتی از جمله اقداماتی است که میتواند با توجه به روند صعودی قیمت نقره در بازارهای جهانی و پتانسیل صادراتی ایران، به تقویت این صنعت در ایران کمک کند. بورس کالا با ارائه ابزارهای نوین مالی و تقویت رینگ صادراتی، میتواند نقشی کلیدی در این مسیر ایفا کند.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات