رگ‌های خشک بورس تهران
دنیای اقتصاد - علی قاسمی : انتشار تازه‌ترین آمارهای پولی از سوی بانک مرکزی نشان می‌دهد که حجم نقدینگی کشور از مرز ۱۱هزار همت عبور کرده است؛ سطحی که از منظر تاریخی بسیار سنگین و از زاویه سیاستگذاری اقتصادی نگران‌کننده محسوب می‌شود. این در حالی است که رشد نقدینگی نه تنها متوقف نشده بلکه شتاب آن نیز در حال افزایش است. همزمان با این رشد افسارگسیخته نقدینگی، ارزش بازار سهام ایران در چند ماه اخیر با کاهشی چشمگیر مواجه شده و به سطوحی بازگشته که از منظر تحلیلی برای بسیاری از کارشناسان، نشانه‌ای از تضعیف نقش بازار سرمایه در جذب نقدینگی و هدایت پس‌اندازهای مردم است.
رگ‌های خشک بورس تهران
برآوردها نشان می‌دهد اگر روند کنونی ادامه یابد، تا پایان تابستان حجم نقدینگی کشور به ۱۲ هزار همت خواهد رسید. در چنین شرایطی نسبت ارزش بازار سهام به نقدینگی به حدود ۰.۷۸سقوط کرده است؛ سطحی که کمترین میزان در شش سال اخیر است و نشان‌دهنده کوچک شدن سهم بازار سرمایه از کیک اقتصاد است. این وضعیت در حالی رخ داده که ریسک‌های سیاسی در سال گذشته وارد مرحله‌ای تازه و عمیق‌تر شده‌اند. افزایش نااطمینانی نسبت به روابط بین‌الملل، تحولات منطقه‌ای و نبود چشم‌انداز شفاف در سیاست خارجی کشور موجب شده سرمایه‌گذاران ترجیح دهند منابع خود را روانه بازارهای موازی همچون دلار، طلا و مسکن کنند. جذابیت روزافزون این بازارها و بازدهی کوتاه‌مدت آن‌ها، بورس تهران را در موضع ضعف قرار داده و روندی بدبینانه برای ارزش بازار سهام رقم زده است.
نوبت بورس نمی‌رسد
اگر این روزها ارزش بازار سهام با هر متغیر اقتصادی مقایسه شود، نشانه‌های آشکار ارزندگی به چشم می‌خورد. نسبت P/E بازار در کف ده ساله قرار گرفته و ارزش دلاری بورس به سطوحی رسیده که از تابستان ۹۸ بی‌سابقه بوده است. این داده‌ها در نگاه نخست پیام می‌دهند که اگر رونق میان بازارها به صورت نوبتی هم تقسیم شود، اکنون باید نوبت بورس باشد تا خودی نشان دهد. با این حال، واقعیت حکایت از آن دارد که هنوز خبری از این رونق نیست و سرمایه‌ها همچنان به سمت بازارهای دیگر میل می‌کنند.
یکی از شاخص‌های کلیدی برای ارزیابی وضعیت بورس نسبت ارزش بازار سهام به نقدینگی است. این نسبت می‌تواند به عنوان معیاری برای سنجش جایگاه بازار سرمایه در اقتصاد مورد توجه قرار گیرد. بررسی تاریخی این نسبت نشان می‌دهد که در سال‌های گذشته معمولا بین ۲۵ تا ۹۰درصد در نوسان بوده است.
پس از سال ۹۹ و اوج‌گیری انتظارات تورمی، شرکت‌های بزرگ و تازه‌واردی به بازار اضافه شدند و همین موضوع موجب شد این نسبت از عدد ۱ نیز عبور کند. حتی در مرداد همان سال این نسبت تا سطح خیره‌کننده ۳ واحد پیشروی کرد.
اما این روزها شرایط متفاوت است. با وجود سیاست‌های انقباضی در اقتصاد که نرخ سود بدون ریسک را از ۱۵ به ۳۵ درصد رسانده است، همچنان شتاب رشد نقدینگی از افزایش ارزش بازار سهام جلوتر است. در نتیجه بازار سرمایه نتوانسته هم‌پای نقدینگی رشد کند و نسبت مذکور به شدت کاهش یافته است.
طی ماه‌های اخیر رشد نقطه‌به‌نقطه نقدینگی مجددا وارد کانال ۳۰ درصدی شد و در پایان خردادماه ۱۴۰۴به حدود ۳۲.۴ درصد رسید.
با وجود چنین رشدی، ارزش بازار سهام تهران به حدود ۸.۴ هزار همت سقوط کرده است. بر این اساس، نسبت ارزش بازار سهام به نقدینگی به محدوده ۷۸درصد نزول کرده که پایین‌ترین سطح از دی‌ماه۹۸ تاکنون محسوب می‌شود. این شکاف عمیق میان نقدینگی و ارزش بورس نشان می‌دهد که بخش بزرگی از پول‌های جدید خلق‌شده در اقتصاد به سمت بازار سرمایه هدایت نشده و عمدتا در سایر بازارها گردش یافته‌اند.
برای ارائه نظر خود وارد حساب کاربری خود شوید
نظرات